Yazar: Emre Seymenler - Tarih: 04 Ocak 2023 12:01 - Kategori: Savunma Sanayi

---

Dünya çapında isim yapmış Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA) olan Bayraktar Tb2, bugün Ukrayna - Rusya savaşında gösterdiği başarılar ile adına şarkılar yazılmış bir yapay zeka ile donatılmış silahtır. Bu yazımızda Baykar firmasının ürünü olan Bayraktar TB2 hakkında merak edilen tüm konuları işleyeceğiz. Özellikleri, fiyatı, hangi ülkelere satıldı, kaç ülke sırada bekliyor ve dahası bu yazımızda... 

Bayraktar TB2 Nedir

Baykar Savunma (BaykarTech) tarafından üretilen Bayraktar TB2 (Taktik Blok 2) silahlı ve silahsız versiyonları olan insansız hava aracıdır. Uzun yıllar boyunca insansız hava araçları konusunda çalışmalar yapan Baykar Savunma tarafından geliştirilen Bayraktar TB2 ilk olarak 14 Haziran 2014 tarihinde tam yüklü bir şekilde uçuş testinde 27.030 feet (8.240 m) yükseliğe çıkmış ve daha sonrasında 5-6 Ağustos tarihlerinde yapılan uçuş testlerinde 5.500 metre irtifade 4040 km yolu 24 saat 34 dakikalık bir uçuş ile katetmiştir. Atış testlerinde ise ilk olarak 17 Arlık 2015 tarihinde Roketsan MAM-L isimli güdümlü füze ile %100 başarı ile hedefleri vurmuştur. 

Bugün %93 yerlilik oranı ile bu alanda dünyanın en yüksek yerlilik oranına sahip siha olarak tarihe geçen Bayraktar TB2 Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine ilk olarak 2014 yılında girmiştir. 

Bayraktar TB2'lerin silahlı ve silahsız versiyonları birçok amaçla kullanılmaktadır. Bayraktar TB2 Siha, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Pençe Operasyonlarında, Suriye'de yer alan terör örgütlerine düzenlenen operasyonlarda, Libya'da ki iç savaşta aktif olarak kullanılmıştır. Yakın zamanlı olarak 2020 Dağlık Karabağ savaşında ise Azerbaycan Ordusu tarafından kullanılan Bayraktar TB2 Siha'lar, göstermiş olduğu başarılar ve Rus Pantsir Hava Savunma sistemlerine karşı kazandığı zaferler ile tüm dünyanın gündemine birkez daha oturmuştur. Azerbaycan kaynaklarınca açıklanan verilerde Bayraktar TB2 tarafından 535 hedefin imha edildiği ve bu hedeflerin maliyetinin toplam 1 milyar doları aştığı belirtilmiştir. 

Bayraktar TB2 birçok farklı görev ve operasyonda kullanılarak toplam 500.000 saat uçuşu gerçekleştiren ve gökyüzünde en uzun süre görev yapan Türk Siha'sı ve İha'sı olarak kayıtlara geçmiştir. 

Bayraktar TB2 Gelişim Süreci ve Aşamaları

Bayraktar TB2 insansın hava aracının gelişim süreci aslında Selçuk Bayraktar'ın Amerika'da eğitim gördükten sonra bu alanda çalışmalar yapmasıyla başlamakta ve tarihler 2007 yılını gösterdiğinde Savunma Sanayi Müsteşarlığı tarafından başlatılan "Taktik İnsansız Hava Aracı Sistemi Geliştirme Programı" dahilinde ilk olarak Özdemir Bayraktar tarafından "Çaldıran" (Bayraktar TB1) tasarlanmıştır ve 2009 yılının Eylül ve Ekim aylarında takti testleri, iniş, kalkış testleri gibi standart testleri başarıyla tamamlamıştır. 

Bu başarıların ardından Savunma Sanayi Müsteşarlığı toplamda 12 adet taktik iha alımı için 2010 yılında Baykar Savunma ile görüşmelere başladı ve 2011 Aralık ayında imzalanan sözleşmelere bağlı olarak seri üretime geçiş başlamıştır. Sözleşmede Bayraktar TB1 yer alsada, seri üretime Bayraktar TB1 yerine ikonikleşmiş kuyruk dizaynı, daha uzun kanat açıklığı ve daha fazla kalkış ağırlığına sahip Bayraktar TB2 geliştirilmiş ve seri üretime sokulmuştur. Bu kapsamda Bayraktar TB2'lerin ilk uçuşu 2014 yılında gerçekleşmiş ve sözleşme gereği ilk etap 6 adet Bayraktar TB2 Siha 22 Kasım 2014 tarihinde teslim edilerek envantere girmiştir. 

• Bayraktar TB1 (Blok A) 8 Haziran 2009 tarihinde Keşan Askeri Havalimanında ilk otomatik uçuş testi gerçekleştirmiştir.
• Bayraktar TB1, Sinop Havalimanında resmi heyet huzurunda uçuş testlerini 3 Ekim 2009 tarihinde gerçekleştirmiştir. 
• Savunma Sanayi Müsteşarlığı, Baykar Savunma ile 2 Adet Taktik İHA sistemi için görüşmelere başlama kararı aldı 6 Ocak 2010.
• SSM ile Baykar Savunma arasında 20 Aralık 2011 tarihinde 12 Adet Bayraktar TB1 alımı sözleşmesi imzalandı.
• Taktik İnsansız Hava Aracı Sistemi Geliştirme Projesine başlanıldı 6 Ocak 2012.
• Bayraktar TB2 29 Nisan 2014 tarihinde otomatik ilk uçuş testini tamamladı. 
• Bayraktar TB2, 14 Haziran 2014 tarihinde tam yüklü halde 27.030 feet yüksekliğe çıkarak Türkiye irtifa rekorunu kırmıştır.
• Bayraktar TB2 tam yüklü olarak 5-6 Ağustos 2014 tarihinde 5.500 metre yükseklikte 24 saat 34 dakika havada kalarak toplam 4.040 km mesafe kat etmiştir.
• Bayraktar TB2 9 Aralık 2015 tarihinde kırımsız bir şekilde 1000 saat uçuşu tamamlamıştır. 
• Bayraktar TB2 Haziran 2019 tarihinde 300.000 saat uçuş gerçekleştiren ilk İHA ve SİHA olmuştur.
• SATCOM entegre edilerek daha uzun uçuş menziline sahip Bayraktar TB2S ilk uçuşunu 4 Aralık 2020 tarihinde gerçekleştirdi.
• Bayraktar TB2 26 Kasım 2021'de 400.000 saat uçuş ve 25 Ağustos 2022'de ise 500.000 saat uçuş gerçekleştirerek rekorlarını ilerletmiştir.

Bayraktar TB2 Teknik Özellikleri 

• Haberleşme Menzili: <300 km
• Seyir - Maksimum Hız: 70 knot - 120 knot
• Faydalı Yük Kapasitesi: 150 kg
• Faydalı Yük - ISRDeğiştirilebilir:  EO/IR/LD ya da Çok Amaçlı AESA Ra
• Faydalı Yük - Mühimmatlar: 4 Adet Lazer Güdümlü Akıllı Mühimmat
• Yakıt Kapasitesi / Tipi: 300 Litre / Benzin
• Kalkış ve İniş: Pist (Otomatik)
• Maksimum Kalkış Ağırlığı: 700 kg
• Havada Kalış: 27 Saat
• Kanat Açıklığı: 12 mt.
• Yükseklik: 2.2 mt.
• Uzunluk: 6.5 mt.
• İtki Tipi: 105 Hp İçten Yanmalı Enjeksiyonlu Motor
• Operasyonel - Maksimum İrtifa: 18.000 feet - 25.000 feet

Bayraktar TB2'lerde Kullanılan Silahlar

• L-UMTAS (Uzun Menzilli Tanksavar Sistemi)
• MAM (Mini Akıllı Mühimmat) : MAM-C ve MAM-L hassas güdümlü mühimmat
• Roketsan Cirit (70mm füze sistemi)
• TÜBİTAK-SAGE BOZOK Lazer Güdümlü Minyatür Mühimmat.
• TÜBİTAK-SAGE TOGAN Havadan Bırakılan Güdümsüz/Düşük Profil Güdümlü Havan Mühimmatı
• TÜBİTAK-SAGE KUZGUN Modüler Müşterek Mühimmat KUZGUN mühimmatının turbojet konfigürasyonu olan KUZGUN-TjM, yaklaşık 245 kilometre menzile; KUZGUN-SS ise yaklaşık 110 kilometre menzile sahip.

Bayraktar TB2 Satılan Ülkeler

1. Türkiye - Toplam 150 Adet
2. Katar - Toplam 6 Adet
3. Libya - Sayısı Bilinmiyor
4. Ukrayna - Toplam 50+ Adet
5. Azerbaycan - 24 Adet
6. Türkmenistan - Sayısı Bilinmiyor
7. Fas - Toplam 13 Adet
8. Etiyopya - En az 4 adet biliniyor
9. Kırgızistan - Sayısı Bilinmiyor
10. Pakistan - Sayısı Bilinmiyor
11. Cibuti - Sayısı Bilinmiyor
12. Burkina Faso - Toplam 5 Adet
13. Ruanda - Sayısı Bilinmiyor
14. Togo - Sayısı Bilinmiyor
15. Nijer - Toplam 6 Adet
16. Nijerya - Sayısı Bilinmiyor
17. Polonya - Toplam 24 Adet 
18. Mali - Sayısı Bilinmiyor
19. Kuveyt - Baykar Tech ile 370 milyon dolarlık anlaşma imzalandı. 

Toplamda 28 ülkeye ihraç edildi. 

Bayraktar TB2 ile ilgili Sık Sorulan Merak Edilen Sorular

Bayraktar TB2 motoru yerli mi? Hangi ülkenin? 

Baykar Savunma, Bayraktar Akıntı TİHA'da kullanmak üzere Ivchenko Progress ve Motor Sich'in birlikte ürettiği AI-322F motoru kullanmaktadır. (Kaynak)

Bayraktar TB2'lerde bir zamanlar Kanadalı Rotax 912 motoru da kullanılmıştır. 

Bayraktar TB2'ler için ve diğer insanız hava araçları için Türk firması TEİ'nin motorları kullanıma sunulacak. 

Bayraktar TB2 fiyatı nedir?

Ukrayna savaşı sırasında birçok ülke bağış kampanyası düzenlemişti ve burada yaklaşık 5 Milyon Dolar civarında bir rakamın 1 adet Bayraktar TB2 satın almaya yettiği söylenilmişti.

Baykar Firması, Devletten nakdi destek alıyor mu? Baykar'a ayrıcılık tanındı mı?

Haluk Bayraktar: Hiçbir zaman devletten destek almadık.

Baykar firmasında kaç kişi çalışıyor?

Baykar Tech firmasında toplam 3500 kişi çalışmaktadır.

Baykar Tech firması 2022 yılında ne kadar ihracat gerçekleştirdi?

Baykar Tech firması 2022 yılında 1,18 Milyar Dolar ihracat gerçekleştirmiştir. 

Türkiye'de devlete iha teslim eden toplam kaç şirket vardır?

Şuanda Türkiye'de devlete iha teslim eden toplam 7 şirket vardır.

Herhangi bir ülke Tb2 yada Akıncı almak isterse ne yapmalı?

İlk önce devletin yetkilileri ile görüşüldükten sonra işlemler başlamakta. Devlet, onay vermeden kafanıza göre siha, iha satılamaz. Devlete bir form ile başvurmak zorunda satın almak isteyen ülkeler. 

Türkiye'nin ihraç ettiği sihaların kilogram başı dolar değeri ne kadardır?

Bayraktar sihaların ihracatta kilogram başı dolar değeri 8000 dolardır.

Baykar firmasının kaç adet tedarikçisi vardır?

Baykar firmasının 1000'e yakın tedarikçisi vardır.